Mặt nạ vàng 24K, serum vàng, kem lót tinh chất vàng,… từ những hàng bình dân đến cao cấp đều đua nhau ra mắt mỹ phẩm chứa vàng? Liệu đây là trào lưu phù phiếm hay loại thần dược trẻ mãi không già?
A. Dùng vàng dưỡng da không hề mới
Từ thời xa xưa, vàng đã luôn là một thành phần dưỡng da xa xỉ chỉ dành cho vua chúa, giới thượng lưu. Thậm chí, vàng còn được tin là có khả năng chữa được nhiều bệnh. Các nhà giả kim xưa coi vàng là “liều thuốc trường sinh bất lão”. Ở Ấn Độ, vàng đỏ dạng keo được sử dụng như một phương pháp y học cổ truyền giúp chống lão hoá ở tuổi già[1]. Ở Ai Cập, bí mật đằng sau vẻ đẹp không tuổi của Nữ hoàng Cleopatra chính là sử dụng vàng để chăm sóc da mặt.
Vàng đã được sử dụng như 1 loại thuốc chữa bệnh ở Trung Quốc từ năm 2500 trước Công Nguyên. Người cổ đại dùng vàng để chữa chứng rối loạn thần kinh,trị liệu bệnh giang mai ở đầu thế kỉ 19 [2]. Cho đến những năm 1920, khi Robert Koch khám phá ra tính kháng khuẩn của vàng xyanua thì vàng còn được dùng để chữa bệnh lao [2]. Và vàng còn xuất hiện trong những phương pháp trị các chứng bệnh thấp khớp, bao gồm cả viêm khớp dạng thấp.
Thực hư khả năng thẩm thấu vào da của vàng ?
Vàng tồn tại ở nhiều hình dạng. Hình dạng của vàng ảnh hưởng lớn đến nồng độ các chất và độ thẩm thấu của vàng vào các tế bào [3]. Hơn nữa, vàng hình thành trong mỏ, từng loại hấp thụ các chất khác nhau nên không phải loại vàng nào cũng dùng được trên mặt và thẩm thấu qua các tế bào.
Mặc dù không có nhiều nghiên cứu cho thấy có bao nhiêu phần trăm lượng vàng được hấp thụ vào da nhưng thực tế rằng một số loại vàng vẫn có thể xâm nhập một phần qua lớp biểu bì nếu được điều chế đúng cách. Loại vàng dùng trong các sản phẩm dưỡng da hiện nay là bột vàng, vàng lá và tinh chất vàng. Trong đó, tinh chất vàng 24k được sử dụng rộng rãi bởi vàng 24k mềm nhất và nguyên chất nhất trong tất cả các loại vàng.
Do đặc tính của quá trình sản xuất đặc biệt, vàng keo chứa một lượng điện tích dương nhất định giúp các hạt vàng nano thẩm thấu dễ hơn và tác động lên da nhiều hơn, cho phép tinh chất vàng thâm nhập vào tầng sâu nhất của da.
B. Những lầm tưởng về tinh chất vàng 24K
1. Tinh chất vàng 24k giúp trẻ hoá làn da vượt trội
Một trong những tính năng được nhắc đến nhiều nhất của tinh chất vàng 24k chính là giúp trẻ hoá làn da. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tinh chất vàng là một chất chống oxy hoá tốt. Các hạt nano vàng giúp kích thích sản sinh collagen, hạn chế sự hình thành của các gốc tự do và làm giảm sự phân hủy của elastin. Nhờ đó ngăn ngừa da bị chảy xệ, tăng độ đàn hồi cho da, làm mờ và ngăn ngừa sự hình thành của nếp nhăn, đốm nâu. Hơn nữa, các ion có trong vàng giúp cải thiện lưu thông máu, tăng sự trao đổi chất của tế bào da, đem lại làn da khoẻ mạnh, hồng hào.
Tuy nhiên, tinh chất vàng 24k không phải là một chất chống lão hoá xuất sắc. Thực chất, khả năng chống lão hoá của tinh chất vàng 24k còn không bằng các thành phần hoạt tính khác như Vitamin C, Retinol… Chưa kể đến những sản phẩm dưỡng da chứa tinh chất vàng 24k thường có giá cao hơn nhiều so với những sản phẩm chứa Vitamin C hay Retinol. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, tính năng chống lão hoá của tinh chất vàng 24k sẽ chỉ thực sự phát huy hiệu quả cao khi kết hợp cùng với các thành phần chống lão hoá khác như Vitamin E, Collagen,…
2. Tinh chất vàng 24k có khả năng làm trắng da:
3. Tinh chất vàng 24k có thể điều trị mụn:
C. Tại sao các hãng lại dùng tinh chất vàng trong mỹ phẩm?
Đừng hiểu lầm là tinh chất vàng 24k chỉ là một trò bịp bợm nha. Bản thân tinh chất vàng 24k khi đứng một mình không nổi trội, nhưng khi được kết hợp cùng với các thành phần chống lão hoá khác thì tinh chất vàng 24k sẽ đem lại hiệu quả sử dụng cao hơn nhiều lần. Chính vì vậy, hầu hết tinh chất vàng 24k chỉ xuất hiện trong các sản phẩm chống lão hoá.
Hơn nữa, làm sao bạn có thể cưỡng lại một làn da lấp lánh, căng bóng tức thì chỉ sau 1 lần apply được cơ chứ ? Một ví dụ điển hình là dầu dưỡng da Rose Gold Eilirxir của Farsáli đã từng “gây bão” cộng đồng làm đẹp và nhận về rất nhiều lời khen ngợi của các beauty blogger. Sở dĩ sản phẩm chiếm được nhiều cảm tình của mọi người như vậy cũng nhờ sự kết hợp giữa vàng 24k và dầu hạt tầm xuân (Rosehip Seed Oil) giúp mang lại hiệu ứng da căng bóng ngay tức thì ngay sau khi thoa đều lên mặt. Cũng vì vậy mà sản phẩm này còn được sử dụng làm kem lót cho lớp nền căng bóng, glowy tự nhiên nè.
Các hãng mỹ phẩm thường ưu ái sản phẩm chứa tinh chất vàng 24k, phần lớn là bởi tính thương mại của nó. Tinh chất vàng 24k, nghe cái tên đã toát lên sự xa xỉ. Là con gái, có mấy ai lại không thích vàng ? Số đông thường quan niệm thứ đắt sẽ tốt. Do đó sẽ nghĩ rằng sản phẩm chứa vàng sẽ rất tốt. Hơn nữa, tinh chất vàng 24k là một thành phần dưỡng da mới lạ, thu hút được rất nhiều sự chú ý. Nhờ đó, đa phần các sản phẩm dưỡng da chứa tinh chất vàng 24k ngay từ khi ra mắt đã bán rất chạy.
D. Lật tẩy sản phẩm kem trộn chứa tinh chất vàng rởm
Theo một bài báo của GS nghiên cứu Trần Thị Thanh Thoả – người từng làm nghiên cứu nano vàng gắn kháng thể từ năm 2007, GS viết: “Trong điều kiện quy trình đã tối ưu hóa, giá thành sản xuất thô 100ml hạt nano vàng với nồng độ 20nM chưa tới 200 ngàn đồng, nếu không tính chi phí mua máy khuấy từ. Tuy nhiên, trong nghiên cứu thì mức phí ban đầu có thể gấp đến 10 lần“. Như vậy, riêng lượng vàng thô sau nghiên cứu đã có mức giá 2 triệu. Hiển nhiên, giá thành mấy trăm ngàn rất vô lí, hoàn toàn là lừa đảo.
Vàng hấp thụ rất nhiều chất từ mỏ, đất,… bao gồm cả những chất độc. Phải qua cả một quá trình chọn lọc, nghiên cứu và điều chế kĩ lưỡng với vốn kiến thức sâu rộng và kinh nghiệm lâu năm thì mới chiết xuất ra được tinh chất vàng 24k nguyên chất nhất có thể dùng hiệu quả trên da. Mà đó hoàn toàn không phải là việc đơn giản có thể thực hiện được bởi một xưởng gia công không có bằng cấp, không có tay nghề và không được cấp phép chính thống.
Liệu bạn có còn dám gửi gắm làn da của mình cho 1 sản phẩm dưỡng da không rõ thành phần, xuất xứ; thành phần lại không đảm bảo về chất lượng và được gia công sơ sài tại nhà như vậy hay không? Hãy là một người tiêu dùng thông thái!
Kết
[1] Mahdihassan S: The tradition of alchemy in India. Am J Chin Med 9:23-33, 1981.
[2] Daniel MC, Astruc D: GNPs: assembly, supramolecular chemistry, quantum-size related properties, and applications toward biology, catalysis, and nanotechnology. Chem Rev 104:293-346, 2004.
[3] Chithrani BD, Ghazani AA, Chan WCW: Determining the size and shape dependence of gold nanoparticle uptake into mammalian cells. Nano Lett 6:662-668, 2006.
[4] Fathi-Azarbayjani A, Qun L, Chan YW, Chan SY (2010) Novel vitamin and gold-loaded nanofiber facial mask for topical delivery. AAPS PharmsiTech 11;1164-1170